Mijn honing en de goedkoopste supermarkthoning

Ik verkoop honing op de school waar ik werk. Drie leerlingen kwamen op het lumineuze idee om te testen of mijn honing echt het geld waard is. Ze gingen mijn Biesbosch honing vergelijken met de goedkoopste honing uit de supermarkt en met suikerwater. Ze hadden gelezen dat honing bacteriedodend is.

Suikerwater is ook bacteriedodend: bij een hoge concentratie suiker gaan bacterien dood. Daardoor bederft jam niet zo snel. Maar is honing nu meer bacteriedodend? Werkt het beter dan suikerwater? In theorie wel: in honing horen stoffen te zitten die tegen bacterien werken.

De jongens gingen bacterien vangen. Ze kweekten een soort op en deden de honing in verschillende verdunningen over de bacterien heen.

Het bleek dat de goedkoopste honing even goed tegen bacterien werkte als suikerwater. Mijn honing werkte VEEL beter.

Ik blij: victorie! De verkoop op school is veel sneller gegaan sinds de jongens dit ontdekt hebben. Ik heb gelijk een berichtje gestuurd naar het blad Bijenhouden van de NBV (Nederlandse Bijenhouders Vereniging).

Het is wel een onderzoek van middelbare school leerlingen. Geen geavanceerd wetenschappelijk onderzoek. En toch is het heel leuk dat er zo'n resultaat komt.

Kristalliseren

Bijna alle honing kristalliseert. Dat is een natuurlijk proces: de opgeloste glucose gaat klonteren waardoor de honing hard wordt. Bij 15 graden gaat dit het snelst. Sommige mensen denken dan dat de honing bedorven is. Niets is minder waar.

Sommige mensen spreken ook over 'versuikeren', maar ik houd niet van die term. Honing wordt geen kristalsuiker. Vandaar dat ik de term 'kristalliseren' aanhoud.

Wat is kristalliseren en waardoor komt het?
Honing is een mengsel van de suikers glucose en fructose, en daarbij andere werkzame stoffen. Sommige planten geven veel glucose en weinig fructose, andere planten andersom.

Acaciahoning kristalliseert bijna nooit. Dat komt omdat er veel fructose in zit, en niet veel glucose. Koolzaadhoning is het andere uiterste: dat kristalliseert bijna direct na het oogsten, want daar zit dan weer veel glucose in. Andere honingen zitten er tussenin. Voorjaarshoningen zullen meestal sneller kristalliseren omdat dan koolzaad bloeit, en ook de herik, wilde mosterd en dergelijke (de gele bloemenzee in de berm). Dat is allemaal familie van elkaar. De meeste bijenvolken halen een deel van de voorjaarshoning van deze planten en die honing zal dan ook snel kristalliseren.

Een andere reden dat honing kristalliseert is doordat er stuifmeelkorrels in zitten. De glucose plakt daar dan aan vast en zo wordt het een oorzaak van kristallisatie. Hoe natuurlijker de honing, hoe meer kans op kristalliseren. Want fabriekshoning wordt vaak onder hoge druk gefilterd, om te zorgen dat het lekker lang niet kristalliseert. Maar dan verlies je ook een deel van de honing dat eruit wordt gefilterd.

Wat moet je doen?
Het kristalliseringsproces kan worden omgekeerd door honing licht te verwarmen. Verwarm liefst minder dan 50 graden, omdat je anders werkzame stoffen verliest. Wat ik weleens doe: warm water in een pan en dan de honingpot erin zetten. Een tijd laten staan en dat is dat. De honing is weer vloeibaar.

Als honing begint te kristalliseren, kan je het ook omroeren. Je krijgt dan cremehoning: honing die op zich wel gekristalliseerd is, maar toch smeerbaar.

En hoe doen de bijen dat dan?
Bijen slaan honing op in de kast. In de kern van het volk (rond het broednest) is het vaak ongeveer 36 graden. Dus ook daar omheen zal de temperatuur hoog genoeg zijn om de honing niet te laten kristalliseren. Behalve in de winter. Als het koud wordt in de kast, kristalliseert honing ook.

Bijen verwarmen in het voorjaar de kast weer. Veel honing zal dan weer vloeibaar worden. Wat bijen ook doen is de gekristalliseerde honing aanlengen met water. Zo kunnen ze het toch opnemen en aan de larven geven.

Etiketten 2

De etiketten zijn besteld! Het was even zoeken op internet. Ik kwam uiteindelijk terecht bij www.drukzo.nl, dan moet je wel veel etiketten bestellen (1000) maar die waren dan weer even duur als 500 elders.

Ik had eerder deze vakantie mijn laatste honing in potten gedaan (iets meer dan 100 potten). Die stond nog in emmers, ik wist niet of ik het per emmer of per pot ging verkopen. Ik denk dat ik alle potten wel verkocht krijg.

Volgende week vrijdag komen mijn etiketten en die ga ik dan op de honingpotten plakken. Vanaf dan kosten ze EUR 5 in plaats van EUR 4,50.

Een jongen die ik ken wil wel honing voor mij verkopen. Dan wil hij wel 100 potten hebben, dan verkoopt hij het door aan een natuurwinkel in de buurt. Ik vind het best, ben benieuwd of hij er iets aan verdient.

Wat doet een imker in de winter?

Nou, deze imker doet niet zoveel aan z'n bijen in de winter. Eens in de week even langs mijn bijenstal een sigaar roken. Van de week was het 2 graden volgens mijn auto, en toen zag ik toch nog een bij terugkomen naar de kast! Ze zijn dus behoorlijk winterhard.

Ik heb mijn dochter een etiket laten ontwerpen voor de honing. Nu moet ik dat nog gaan bestellen. Het is het volgende geworden:

Ik ben er erg blij mee! Ik heb er iemand naar laten kijken die verstand heeft van etiketten en volgens die persoon beantwoordt het aan de wettelijke eisen.

Nu nog een drukker vinden die het voor een redelijke prijs wil drukken.